آشنایی با قلاویز زنی و حدیده کاری
قلاویز زنی و حدیده کاری از مهم ترین فرآیندهای تولید و تراشکاری محسوب میشوند که در صنایع مختلف از جمله مکانیک، هوافضا و مهندسی مکانیک کاربرد گستردهای دارند. این روشها برای ایجاد رزوه داخلی و خارجی در قطعات فلزی و غیر فلزی استفاده میشوند و دقت بالا، کیفیت سطح مناسب و قابلیت اجرا در انواع مختلف مواد از مهم ترین مزایای آن ها محسوب میشود.
تراشکاری چیست؟
تراشکاری یکی از اساسیترین فرآیندهای تولید در مهندسی مکانیک است که طی آن قطعه گردان در دستگاه تراش به حرکت درآمده و ابزار برنده با حرکت خطی باعث حذف مواد اضافی و ایجاد شکل مورد نظر میشود.
این روش امکان ساخت قطعات با دقت بالا و سطوح صاف را فراهم میکند و در تولید انواع محصولات صنعتی از قطعات ریز مکانیکی گرفته تا قطعات بزرگ مهندسی کاربرد دارد. مهندسان با استفاده از تراشکاری میتوانند انواع محصولات استوانهای، مخروطی و حتی قطعات پیچیده را با کنترل دقیق ابعاد و کیفیت سطح تولید کنند.
اصول اساسی رزوه زنی
انتخاب ابزار مناسب
آماده سازی دقیق سطح قطعه
تعیین دقیق سرعت و پیشروی
استفاده از روانکار مناسب
کنترل دقیق زاویه قرارگیری ابزار
تمیزکاری مناسب محل رزوه
بررسی دقیق استاندارد رزوه
معرفی انواع روشهای حدیده کاری
حدیده کاری فرآیندی تخصصی در صنعت تراشکاری است که برای ایجاد رزوههای دقیق در قطعات مختلف استفاده میشود. این روش شامل انواع حدیده دستی ، ماشینی، CNC، لیزری و الکتروشیمیایی است که هر کدام برای کاربرد های خاصی طراحی شدهاند و در صنایع مختلف از جمله مکانیک، هوافضا و الکترونیک کاربرد دارند.
حدیده کاری دستی
روشی سنتی که با ابزارهای دستی مانند حدیده و آچار انجام میشود. برای قطعات کوچک و تعمیرات در کارگاههای کوچک مناسب است. نیازمند مهارت بالای اپراتور، هزینه پایین تجهیزات و انعطاف پذیری بالا از مزایای آن محسوب میشود.
حدیده کاری ماشینی
فرآیندی پیشرفتهتر با استفاده از دستگاههای صنعتی که دقت، سرعت و قابلیت تولید انبوه بالایی دارد. کنترل دقیق پارامترهای مختلف باعث تولید رزوههای یکنواخت میشود. برای صنایع خودرو سازی و تولید قطعات دقیق مناسب است.
حدیده کاری CNC
پیشرفتهترین روش رزوه زنی با کنترل کامپیوتری که دقت و سرعت بالایی دارد. تمام فرآیند توسط کامپیوتر کنترل میشود و امکان تولید پیچیدهترین رزوهها را فراهم میکند. در صنایع پیشرفته مانند هوافضا کاربرد دارد.
حدیده کاری با لیزر
روشی مدرن که از پرتو لیزر برای ایجاد رزوه استفاده میکند. مناسب برای مواد حساس و قطعات نیازمند دقت بالا. دارای دقت فوق العاده، عدم تماس مستقیم و آسیب کمتر به سطح قطعه میباشد.
حدیده کاری الکتروشیمیایی
روشی پیچیده برای فلزات رسانا که در آن از فرآیندهای الکتریکی استفاده میشود. امکان ایجاد رزوه در مواد سخت و با هندسه پیچیده را دارد. برای صنایع پیشرفته مانند الکترونیک مناسب است.
انواع حدیده دستی
حدیده دستی کروکی: این نوع حدیده برای ایجاد دندانه در سوراخهای مستقیم و با قطرهای متوسط استفاده میشود. دارای دستهای انعطاف پذیر است که به اپراتور کمک میکند زاویه مناسب را برای برش دندانهها حفظ کند.
حدیده ثابت (استاتیک): این حدیده برای کارهای دقیق و با دقت بالا طراحی شده است. دارای یک چارچوب محکم و ثابت است که امکان ایجاد دندانههای بسیار دقیق و یکنواخت را فراهم میکند و برای قطعات حساس و صنعتی مناسب است.
حدیده تاشو: از نظر قابلیت حمل و نقل و جابجایی بسیار مناسب است. میتوان آن را جمع کرد و در کیف ابزار حمل نمود. برای تعمیرات سیار و کارگاههای کوچک بسیار کاربردی است.
حدیده قابل تنظیم: این نوع حدیده امکان تنظیم قطر دندانه را فراهم میکند. برای کارهایی که نیاز به دندانههای متفاوت دارند، بسیار مناسب است و انعطاف پذیری بالایی دارد.
حدیده گردان: این نوع حدیده دارای مکانیزم چرخشی است که امکان ایجاد دندانه را با سرعت و دقت بیشتری فراهم میکند. برای کارهای حجیم و نیمه صنعتی توصیه میشود.
انواع دستگاههای قلاویز زنی
دستگاه قلاویز زن اتوماتیک و حدیده کاری با دستگاه تراش از تجهیزات اساسی در صنعت ماشینکاری محسوب میشوند که برای ایجاد رزوههای دقیق در قطعات مختلف طراحی شدهاند. این دستگاهها در انواع مختلف دستی، برقی، اتوماتیک و CNC موجود هستند و هر کدام کاربردهای خاص خود را دارند. انتخاب نوع مناسب دستگاه به عواملی مانند جنس قطعه، دقت مورد نیاز، حجم تولید و امکانات کارگاهی بستگی دارد.
مزایا و کاربردهای دستگاه قلاویز زن دستی
دستگاه قلاویز زن دستی یکی از ابزارهای پایه در تراشکاری است که با استفاده از نیروی انسانی و ابزارهای ساده عملیات رزوه زنی را انجام میدهد. این دستگاه برای کارهای کوچک، تعمیرات و موارد نیازمند دقت بالا در کارگاههای کوچک و متوسط کاربرد دارد. هچنین قیمت دستگاه قلاویز زن دستی نیز نسبت به قیمت دستگاه قلاویز زن برقی و همچنین قیمت دستگاه قلاویز زن اتوماتیک خیلی به صرفه تر و اقتصادی تر است.
هزینه پایین خرید و نگهداری
قابلیت حمل و جابجایی آسان
مناسب برای کارهای دقیق و ظریف
عدم نیاز به برق و تجهیزات پیچیده
انعطاف پذیری بالا در انجام عملیات
مناسب برای تعمیرات و کارهای موردی
قابلیت استفاده در شرایط مختلف محیطی
آموزش و یادگیری آسان